Międzynarodowy przewóz towarów to codzienność w branży logistycznej. Postępująca globalizacja umożliwia przemieszczanie towarów z jednego kraju do drugiego, a nawet z kontynentu na kontynent. Jednak aby dokonać transportu ładunku wymagane są odpowiednie dokumenty, które stanowić będą podstawę zawarcia umowy między nadawcą, przewoźnikiem i odbiorcą. Dodatkowo dokumenty te są kluczowym elementem podczas dochodzenia roszczeń, gdy wynikną niespodziewane komplikacje.

Czym jest CMR?

transport miedzynarodowy

Skrót CMR (Convention relative au contrat de transport international de Marchandise par Route) pochodzi z języka francuskiego i oznacza konwencję dotycząca transportu międzynarodowego zgodną z traktatem. CMR jest podstawowym dokumentem umożliwiającym przewóz ładunku, czyli potwierdza zawarcie umowy między stronami w sprawie usługi transportowej. Umowa ta może być sporządzona w różnych formach: elektronicznej, komputerowej lub papierowej. Powstają 3 lub 4 egzemplarze tego dokumentu i każdy z nich ma taką samą moc prawną. Pierwszy egzemplarz to oryginał, który wystawiany jest dla odbiorcy, drugi to grzbiet przeznaczony dla przewoźnika i zostaje w miejscu jego nadania, ceduła sporządzana dla przewoźnika, która służy do pokwitowania odbioru i ostatni wtórnik dla nadawcy. Każdy z tych egzemplarzy ma inny kolor: ten przeznaczony dla nadawcy jest czerwony, dla odbiorcy niebieski, dla przewoźnika zielony i dla kontroli czarny. CMR jest regulowany przez Ustawę Prawo Przewozowe z dnia 15.11.1984 r. oraz Konwencję o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów sporządzoną w Genewie dnia 19.05.1956 r.

Co zawiera międzynarodowy list przewozowy?

Międzynarodowy list przewozowy zawiera wiele bardzo istotnych informacji, które stanowią potwierdzenie, czy ładunek trafi od odpowiedniego nadawcy do wskazanego odbiorcy. CMR posiada następujące informacje: pełną nazwę, adres i podpis nadawcy oraz placówkę przewoźnika zawierającą umowę, miejsce, do którego przeznaczona jest przesyłka, nazwę oraz adres odbiorcy. Ponadto CMR zawiera informacje dotyczące masy ładunku (wagę brutto), liczby sztuk, określenie ładunku oraz sposób opakowania. Międzynarodowy list przewozowy musi także posiadać takie informacje, jak: miejsce i data wystawienia, nazwę nadawcy, przewoźnika i odbiorcy, koszty związane z przewozem na przykład koszty celne, przewoźne i dodatkowe, niezbędne instrukcje służące do załatwienia formalności celnych i innych oraz oświadczenie stanowiące, że przewóz bez względu na jakąkolwiek przeciwną klauzulę, podlega przepisom Konwencji z Genewy. W razie potrzeby list powinien zawierać następujące dane: zakaz przeładunku, koszty, które ponosi nadawca, wartość towaru, instrukcje dla przewoźnika wydawane przez nadawcę, które dotyczą ubezpieczenia, termin, w jakim ma być wykonany przewóz, kwotę zaliczenia do pobrania w czasie wydania towaru, a także wykaz dokumentów, które są wręczane przewoźnikowi.

Funkcje międzynarodowego listu przewozowego

Podstawowe funkcje jakie pełni międzynarodowy list przewozowy dzielą się na legitymacyjną, instrukcyjną, informacyjną oraz dowodową. Funkcja legitymacyjna stanowi legitymację osoby uprawnionej, nie legitymuje do odbioru, umożliwia wydanie przewoźnikowi instrukcji i ewentualną zmianę umowy przewozu oraz stanowi legitymację do dochodzenia roszczeń wobec przewoźnika. Funkcja instrukcyjna zawiera zaś wskazówki dla przewoźnika, natomiast funkcja informacyjna dotyczy informacji o treści umowy przewozu. Funkcja dowodowa listu przewozowego stanowi dowód zawarcia umowy przewozu między stronami, oznacza fakt przejęcia towaru przez przewoźnika, określa stan faktyczny towaru i jego opakowania, a także stwierdza fakt wykonania przewozu, czyli spełnienie warunków umowy.

Międzynarodowy list przewozowy jest podstawą do dokonania przewozu towarów. Jeżeli jednak w czasie trwania umowy powstaną jakiekolwiek szkody, które wynikają z wadliwego opakowania lub braku i nieprawidłowości dokumentów oraz informacji, odpowiada za nie nadawca.